شش خطی 27
خوراک دادن، پرورش دادن، گوشه و کنار دهان (Yi)

اسامی دیگر:

پرورش دادن، حمایت کردن و خوراک دادن به جا و به اندازه، گوشه‌های دهان، نماد گونه و خوراک، فک‌ها، فک پایین، بلعیدن، پند هوشمندانه، خوراک رساندن

متن اصلی و تفسیر ای چینگ - تصویر شش خطی 27 - خوراک دادن، پرورش دادن، گوشه و کنار دهان (Yi) از جدول یی چینگ

واکاوی و توضیح:

واژه‌شناسی و مفهوم کلیدی: (یی - Yi)

«یی» به معنای فک پایینی بوده و بعدها معنای خوردن به منظور متناسب ماندن گسترش یافته است. احتمالاً این نام برای شش‌خطی مستقیماً از ساختار تصویری شش‌خطی گرفته شده که نماد یک دهان گشوده است و مفهومی فراگیر از پرورش، تغذیه و خوراک‌رسانی را—چه مادی و چه معنوی—به خود یا دیگران نشان می‌دهد.

ساختارشناسی: تندر (☳) در پایین، کوه (☶) در بالا

در ساختار شش‌خطی، خطوط محکم (ینگ) اول و ششم همانند دو فک یا لب، و چهار خط نرم (یین) میانی، فضای خالی دهانی باز را نشان می‌دهند. از نظر کارکردی، فک پایین متحرک و پویاست (همانند تندر) و فک بالا ثابت و استوار است (همانند کوه).
نقش دهان در تغذیهٔ معنوی به اندازهٔ خوراک مادی اهمیت دارد. بنابراین، معنای اصلی «خوراک‌رساندن» فراتر از خوردن و آشامیدن، تعلیم، پشتیبانی و پرورش را نیز در بر می‌گیرد.
قلمرو تندر (سه سطح پایینی در خطوط) افراد بی‌قرار و خواهنده‌ای را نشان می‌دهد که صرفاً در جست‌وجوی تأمین خوراک خود هستند.قلمرو کوه، نمایانگر انسان‌های بی‌خواسته و خودبسنده‌ای است که در پی تأمین خوراک برای دیگران می‌باشند. خط ششم (ینگ) در قلهٔ کوه—همانند شش‌خطی‌هایی چون ۴ یا ۵۲—نماد استاد خردمند یا انسانی در اوج آگاهی است که از فراز قله، همگان را تغذیه می‌کند.
این ساختار، بر حفظ تعادل میان حرکت(تندر) و ایستایی(کوه) به منظور «پرورش درست» خود و دیگران پیوند عمیقی دارد.

ویژگی‌های روانی-عملکردی:

در حالت متعادل و درست، اراده‌ی قدرتمند و هماهنگ با این لحظه (تندر) با هوشیاری آگاه، محکم و خودبسنده (کوه) ترکیب می‌شود و باعث می‌شود فرد به خوبی نیازهای خود و دیگران را تشخیص می‌دهد. این فرد با حرکتی به‌جا و درست، در جهت برآورده کردن نیازهای خود و دیگران گام برمی‌دارد. کوه، توانایی حفظ تسلط بر خود را فراهم می‌کند تا تحت تأثیر عوامل بیرونی یا خواهندگی درونی، از مسیر درست منحرف نشود.
با این حال، این تعادل همیشه برقرار نیست. در سطوح نابالغ (خطوط اول تا سوم)، که تسلط و خودبسندگی کوه به دست نیامده، فرد تنها به فکر تأمین نیازهای فردی خود است، که در نهایت به بداقبالی و ناکامی می‌انجامد.
آموزه‌ی اصلی کتاب تغییرات، هماهنگ و متعادل بودن است. بر همین اساس فرد باید بتواند هماهنگ و متعادل به خود یا دیگران خوراک رساند.

سیر معنایی:

پس از آنکه فرد نیروی درونی خود را مهار کرد و پرورش داد (شش‌خطی ۲۶: مهار نیروی درونی)، اکنون می‌تواند به منشأ تأمین خوراک برای خود و دیگران تبدیل شود (شش‌خطی ۲۷: خوراک رساندن). این فرآیند مهار، پرورش و تأمین خوراک، اگر از حد بگذرد، می‌تواند باعث شود چیزها از تعادل خارج شده و فراتر از حد روند(شش‌خطی ۲۸: فراتر از بزرگی رفتن).

معرفی، سنجش، تصویر و خطوط بر اساس توضیحات ریچارد ویلهلم

معرفی شش خطی

این شش‌خطی تصویر دهانی باز است؛ در بالا و پایین شش‌خطی خطوط کامل نشان‌ دهنده‌ی لب‌ها است، به صورتی که میان‌شان باز است و دهان باز را نشان می‌دهد. شروع با دهان، که راه رسیدن خوراک به ما است، ایده‌ی «تأمین خوراک» ایجاد می‌شود. سه‌خطی پایینی نماینده‌ی «خوراک رساندن به خودتان»، مخصوصاً بدن‌تان است؛ در حالی که سه‌خطی بالایی نماینده‌ی «خوراک رساندن و پرورش دادن دیگران»، در معنایی متعالی و روحانی است.

سنجش شش‌خطی:

از «ون‌وانگ (شاه ون)» نگارنده‌ی ای‌جینگ (~سده‌ی نه تا یازدهم پیش از میلاد)

«گوشه و کنار دهان». درستی و محکمی خوش‌اقبالی به بار می‌آورد. مراقب خوراکی که به دیگران می‌رسانید و خوراکی که یک مرد با آن دهانش را پر می‌کند، باشید.

در مراقبت کردن و خوراک رساندن، مهم این است که مردم درستی را برای پرورش دادن و خوراک رساندن انتخاب کنید؛ همینطور به خودتان هم به شیوه‌ی درستی خوراک برسانید. اگر دوست دارید دیگران را بشناسید، کافی است ببینید به چه کسی اهمیت می‌دهد و به کدام جنبه‌ از خودش رسیدگی می‌کند و خوراک می‌رساند. طبیعت همه‌ی مخلوقات را خوراک می‌رساند. انسان بزرگ (The great man)، به خوراک رساندن و پرورش انسان‌های برتر می‌پردازد تا از طریق آن‌ها، به امور همه‌ی انسان‌ها رسیدگی کند. Mencius منسیوس* در این باره می‌گوید: اگر می‌خواهیم بدانیم که کسی برتر است یا خیر، باید ببینیم کدام قسمت وجودش را بسیار مهم می‌داند. بدن شامل اعضای برتر، پست، مهم و بی‌اهمیت می‌شود. ما نباید به اعضای مهم آن، به خاطر اعضای بی‌اهمیت آسیب برسانیم. همینطور نباید به خاطر اعضای پست، به اعضای برتر آسیب رسانیم. کسی که به پرورش اعضای پست خود می‌پردازد، انسان پست (فرومایه، فرودست) است. کسی که به اعضای برتر ذات خود رسیدگی می‌کند، انسان برتر است. *مِنگ‌زی یا منسیوس فیلسوف چینی سدهٔ چهارم پیش از میلاد (۳۰۵ تا ۳۸۹ پ.م) است. او پیرو کئونگ چی، نوادهٔ کنفوسیوس بود و در راه گسترش و به کرسی نشاندن اندیشه‌های کنفوسیوس کوشا بود. اندیشه‌های او در شکل‌دادن نوکنفوسیوس‌گرایی اثرگذار بود. او را «دومین فیلسوف مهم کنفسیوس‌گرا»، پس از خود کنفوسیوس می‌دانند.

تصویر شش‌خطی:

منسوب به «کنفسیوس» (~سده‌ی ششم تا پنجم پیش از میلاد)

تندر در پای کوه: نگاره‌ی «تأمین خوراک و پرورش دادن». به این ترتیب، انسان برتر مراقب سخنانی هست که می‌گوید و در خوردن و آشامیدن میانه روست.

«خداوند با نشانه‌ی تندر ظاهر می‌شود.»: هنگام رستاخیز زندگی در بهار، همه چیز تازه می‌شود. «او همه چیز را با نشانه‌ی ساکن ماندن بی‌نقص می‌کند»: در نتیجه در اوایل بهار، وقتی دانه‌ها روی زمین می‌ریزند، همه چیز آماده می‌شود. این تصویری از «تأمین خوراک و پرورش دادن» به وسیله‌ی حرکت و سکون است. (که از دو سه خطی تندر، حرکت و کوه، سکون به دست می‌آید.) انسان برتر این شیوه را به عنوان الگویی برای خوراک رساندن و پرورش دادن شخصیت خود انتخاب می‌کند. کلمات حرکتی از درون به بیرون است. خوردن و آشامیدن حرکتی از بیرون به درون است. هر دوی این‌ها می‌تواند با سکون تنظیم شود. چون سکون بازدارنده‌ی بیش از اندازه سخن گفتن است، و همینطور بازدارنده‌ی غذاهای اضافی‌ای است که داخل دهان می‌شود. به این شیوه فرد پرورش میابد.

گفتارهای شش خطی 27

سعدی:
سخن آن گه کند حکیم آغاز     یا سرانگشت سوی لقمه دراز
که ز ناگفتنش خلل زاید    یا زناخوردنش به جان آید
لا جَرَم حکمتش بُوَد گفتار    خوردنش تندرستی آرد بار
مولوی:
مایده عقلست نی نان و شوی   نور عقلست ای پسر جان را غذی
نیست غیر نور آدم را خورش   از جز آن جان نیابد پرورش
زین خورش‌ها اندک اندک باز بر   کین غذای خر بوَد نه آنِ حر
تا غذای اصل را قابل شَوی   لقمه‌های نور را آکل شوی
عکس آن نورست کین نان نان شدست    فیض آن جانست کین جان جان شدست
چون خوری یکبار از ماکول نور   خاک ریزی بر سر نان و تنور
عقل دو عقلست اوّل مکسبی   که در آموزی چو در مکتب صبی
از کتاب و اوستاد و فکر و ذکر   از معانی وز علوم خوب و بکر
عقل تو افزون شود بر دیگران   لیک تو باشی ز حفظ آن گران
لوح حافظ باشی اندر دور و گشت   لوح محفوظ اوست کو زین در گذشت
عقل دیگر بخشش یزدان بوَد   چشمهٔ آن در میان جان بوَد
چون ز سینه آب دانش جوش کرد   نه شود گنده نه دیرینه نه زرد
ور ره نبعش بود بسته چه غم   کو همی‌جوشد ز خانه دم به دم
عقل تحصیلی مثال جویها   کان روَد در خانه‌ای از کویها
راه آبش بسته شد شد بی‌نوا   از درون خویشتن جو چشمه را
مولوی:
گفت پیغامبر که احمق هر که هست    او عدُوّ ماست و غول ره‌زنست
هر که او عاقل بود از جان ماست   روح او و ریح او ریحان ماست
عقل دشنامم دهد من راضیم   زانک فیضی دارد از فیاضیم
نبود آن دشنام او بی‌فایده    نبود آن مهمانیش بی‌مایده
احمق ار حلوا نهد اندر لبم    من از آن حلوای او اندر تبم
(احمق یعنی کسی که می‌خواهد نفع برساند ولی ضرر می‌رساند ـ برگرفته از سخنان امام علی(ع))
سعدی: دو چیز طیره(خفت، خواری) عقل است:
 دم فرو بستن به وقت گفتن و گفتن به وقت خاموشی. 
ریتسما/کارچر: این شش خطی وضعیت شما را در حالت خوراک رساندن به خود و دیگران معرفی می‌کند. تأکیدش بر این است که دریافت (خوراک مادی و معنوی) در عین تأمین این خوراک برای دیگران روش درست مدیریت این وضعیت است.
د.ف هوک: میتواند به معنای پول، که نتیجه‌ی تلاش بوده اشاره کند.

تجربه‌ها و سوالات 27

من هیچ چیز نفهمیدم ، در سفرمهاجرتی خودم زیادموفق نبودم،ازخانوادخ ام دوربودم،نمیدانم چطوربه جایگاه دل... بیشتر
بیشتر وقتا دارم به شوهرم کمک مادی می کنم،، پرسیدم برای این وضعیت چیکار باید بکنم که این اومد، آخرش م... بیشتر

متن اصلی خطوط از «وو‌وانگ» (پسر شاه‌ون) و «دوک ژو» (برادر کوچک‌تر شاه‌ون)، که پس از درگذشت وی به کتاب افزوده شد
(~سده‌ی یازدهم پیش از میلاد)

خط اول:

اجازه می‌دهی لاک پشت جادویی‌ات برود، و با لب و دهان آویزان به من خیره شده‌ای.
بد اقبالی.
 

تفسیر خط اول

نیروی ماورایی لاک‌پشت جادویی این است که نیازی به غذای زمینی ندارد و تنها با هوا زنده می‌ماند. این تصویر یعنی شما هم از نظر جایگاه هم از نظر استعداد می‌توانید آزادانه و بدون وابستگی زندگی کنید؛ این اتکای به خود را رها کرده و به جای آن با حسادت و نارضایتی به کسانی نگاه می‌کنید که از نظر ظاهری شرایط بهتری دارند. اما چنین حسادت حقیرانه‌ای، تنها توهین و تمسخر دیگران را برای شما در پی خواهد داشت و نتایج بدی برای شما رقم می‌زند.

خط دوم:

او به سمت قله رو می‌کند تا خوراکش تأمین شود و از مسیر خود به خاطر یافتن خوراک در تپه منحرف می‌شود.
ادامه دادن به این کار بداقبالی به بار می‌آورد.
 

تفسیر خط دوم

عموماً دو حالت دارد، شما یا خوراک و معاش خود را تأمین می‌کنید یا توسط کسانی که این وظیفه را بر عهده گرفته‌اند، به روش‌های مناسبی تأمین می‌شوید. حالا اگر به خاطر روحیه‌ی ضعیف‌تان مستقل نباشید، احساس ناراحتی بر شما غلبه می‌کند؛ چون شما از مسیر مناسب برای گذراندن زندگی خود خارج شده‌اید و حمایت‌های کسانی که در جایگاه بهتری هستند را پذیرا می‌شوید. این کار بی‌ارزشی است و شما را از مسیر حقیقی ذات شما دور می‌کند. ادامه دادن به این شیوه، قطعاً منجر به بداقبالی می‌شود.

خط سوم:

او از خوراک و پرورش دور می‌شود. استواری در این راه بداقبالی به بار می‌آورد.
برای ده سال چنین کاری نکنید.
هیچ چیز در این مسیر هماهنگ و سودمند نیست.
 

تفسیر خط سوم

کسی که برای تغذیه شدن به دنبال خوراک نیست، همواره بین هوس و ارضای هوس در گردش است. لذت‌جویی دیوانه وار برای ارضای حواس‌تان، هیچوقت شما را به هدف نمی‌رساند. شما هرگز نباید (ده سال یعنی یک چرخه‌ی کامل) چنین مسیری را در پیش گیرید چون هیچ چیز خوبی در آن نیست.

خط چهارم:

او به سمت قله می‌‌رود تا خوراک دیگران را تأمین کند و این خوش‌اقبالی به بار می‌آورد.
تجسس کردن با چشمانی باز همچون ببری به شدت گرسنه، خطا نیست.
 

تفسیر خط چهارم

در مقابل خط دوم که به کسی اشاره داشت که تنها به فکر سود خودش است، این خط به فردی می‌پردازد که به جایگاه بلندی دست یافته و تلاش می‌کند دیگران از نور او بهره ببرند. برای چنین کاری او نیاز به کمک دارد، چون او به تنهایی نمی‌تواند به چنین هدف بزرگی برسد. او با ولع ببری گرسنه به دنبال افراد مناسبی می‌گردد. از آنجا که او برای خود کار نمی‌کند و خیرخواه همه است، تلاش زیاد و اشتیاق او کار اشتباهی نیست.

خط پنجم:

از مسیر خارج می‌شود.
درست و محکم باقی ماندن خوش‌اقبالی به بار می‌آورد.
او نباید از رودخانه‌ی بزرگ بگذرد.
 

تفسیر خط پنجم

شما نسبت به ناتوانی خود آگاهید. شما باید تأمین خوراک دیگران را به عهده بگیرید، ولی قدرت انجام آن را ندارید. به این ترتیب، شما باید از مسیری که با آن خو گرفته‌اید خارج شوید و از فردی معنوی که از شما برتر است ولی شناخته شده نیست، خواهش کنید به شما مشورت دهد و یاری رساند. اگر شما با استواری و به درستی این نگاه را حفظ کنید، موفقیت و خوش‌بختی از آن شما خواهد بود. اما باید نسبت به وابستگی خود آگاه بمانید. نباید خود را به جلو هل دهید یا بخواهید کارهای پر مخاطره‌ای مثل «عبور از رودخانه‌ی بزرگ» انجام دهید.

خط ششم:

او منشأ خوراک و پرورش است.
آگاهی از خطر خوش‌اقبالی به بار می‌آورد.
گذشتن از رودخانه‌ی بزرگ برای فرد هماهنگ و سودمند است.
 

تفسیر خط ششم

شما در بالاترین سطح دانایی هستید و همه‌ی خوراک دیگران از شما تأمین می‌شود. چنین جایگاهی مسئولیت سنگینی بر دوش شما می‌گذارد. اگر نسبت به این حقیقت آگاه بمانید، خوش‌اقبالی از آن شما خواهد بود و می‌توانید کارهای بزرگ و پرمخاطره‌ای چون گذشتن از رودخانه‌ی بزرگ را انجام دهید. با به عهده گرفتن چنین کار بزرگی، برای خود و همه شادی به ارمغان می‌آورید.