ای جینگ (یی چینگ، ای چینگ)

آشنایی با کتاب ای جینگ(یی چینگ، ای چینگ) کتاب تغییرات و تأثیرش بر مکاتب و اساتید شرق و غرب

«ای» به معنای «تغییرات» و «جینگ» به معنای «کتاب» است و عموماً به عنوان اولین و عمیق‌ترین کتاب اصیل چینی شناخته می‌شود. (یی چینگ، یی جینگ و ای چینگ تلفظات مرسوم دیگری از این کتاب هستند. تلفظ صحیح ).

تاریخچه‌ی ای جینگ(یی چینگ، ای چینگ)

ای جینگ یا کتاب تغییرات حداقل ۲۸۰۰ سال(دوران شاه ون) قدمت دارد. بر اساس یافته‌های ادوارد شاونسی، استاد زبان و تمدن چینی در دانشگاه شیکاگو تکمیل «ای» به شکل امروزی به دوران پادشاهی «شاه ون» که نام‌هایی مثل شاه ژوان یا دوک سلسله‌ی ژو از «سلسله‌ی ژو»(۷۸۲ - ۸۲۷ پیش از میلاد) بر می‌گردد.

فو هسی پادشاه افسانه‌ای چین و نگارنده‌ی سه خطی‌ها

در بسیاری منابع این کتاب تکمیل شده‌ی یافته‌ها و آموزه‌های پادشاهی افسانه‌ای در چین باستان به نام «فو هسی» است که اطلاعات دقیق و روشنی از ایشان در دست نیست اما دوران حکومت او به ۲۰۰۰ یا ۲۹۰۰ سال پیش از میلاد نسبت داده شده است.
مشهور است که فو هسی سه خطی‌ها را از روی لاک یک لاک پشت اقتباس کرده که بنیان به وجود آمدن علوم و فنون مختلف مثل فنگ شویی و تای چی در چین و همچنین کتاب ای جینگ است.

به جرئت می‌توان گفت کتاب ای جینگ(یی چینگ، ای چینگ) و آموزه‌های آن اگر منشأ تمام آموزه‌ها و مکاتب شرقی نباشد، منشأ و تأثیرگذار بر بیشتر آن‌ها هست.

اهمیت ای جینگ(یی چینگ، ای چینگ) نزد خردمندان شرق و غرب

مشورت با این کتاب و آموختن مفاهیم بنیادین آن از گذشته نزد خردمندان شرق مثل بزرگان ‌«ذن» و سایر شاخه‌های «بودایی چینی» و برخی بزرگان معاصر غربی مثل «کارل یونگ» روانشناس، «لایبنیتس» ریاضی‌دان و فیلسوف، و هرمان هسه ادیب، نویسنده و نقاش رواج داشته و همچنان هم دارد.
روش استفاده از ای جینگ(یی چینگ، ای چینگ) به منظور رمزگشایی حال درونی و وضعیت بیرونی است تا فرد نسبت به وضعیت مد نظرش بینش درست پیدا کند و رفتار هماهنگ با «راه یا دائو» در آن وضعیت را یادبگیرد.
بنیان ای جینگ(یی چینگ، ای چینگ) بر اساس مفاهیم وحدت وجود، یگانگی، یکپارچگی و معنا دار بودن همه‌چیز بنا شده که مفاهیمی مشترک در تمامی آیین‌ها و یافته‌های اصیل بشری است که فقط با زبان‌های گوناگونی معرفی شده‌اند و در ادامه کمی به آن‌ها خواهیم پرداخت.

دائویسم، لائودزو و ای جینگ

تأثیرات کتاب ای جینگ(یی چینگ، ای چینگ) و مفاهیم ارائه شده در آن بر آموزه‌های «لائودْزو»، نویسنده‌ی کتاب دائو ده جینگ و بنیان گذار آیین دائو مشهود است و به مفاهیم یین، ینگ، سه‌خطی‌ها و همچنین مفاهیم اساسی آن مثل پذیرش، فروتنی و پاکی پرداخته شده است.

«راه» یک را به وجود می‌آورد.
The way begets one
یک دو را به وجود می‌آورد.
One begets two
دو سه را به وجود می‌آورد.
Two begets three
سه بیشمار مخلوقات را به وجود می‌آورد.
Three begets the myriad creatures

این بیشمار مخلوقات یین را بر پشت خود حمل می‌کنند و با دستانشان ینگ را در آغوش می‌گیرند و این دو نیروی زاینده را در هم می‌آمیزند ....
The myriad creatures carry on their backs the yin and embrace in their arms the yang and are the blending of the generative forces of the two
...

بخش ابتدایی دفتر ۴۲ از دائو ده جینگ ترجمه‌ی دی.سی لائو ۱۹۶۳

بودیسم ذن و ای جینگ

همینطور مفاهیم ارائه شده در این کتاب بر مکتب «ذن بودیسم» تأثیر زیادی داشته که از آن میان می‌توان به اویی شیشو (Ouyi Zhixu 1599-1655) یکی از چهار استاد برجسته بودایی در عصر مینگ اشاره کرد. ایشان تفسیری بر ای جینگ(یی چینگ، ای چینگ) نوشتند که توسط «توماس کلیری» ترجمه و تحت عنوان «ای جینگ بودایی» منتشر شده است.

کنفسیوس گرایی، کتاب «ده بال» و ای جینگ

« کنفوسیوس (۵۰۰پ.م)» که یکی از بزرگان مشرق زمین و هم دوره‌ی لائودزو به حساب می‌آید کتابی به عنوان «ده بال (ten wings)» دارد که به توضیح ای جینگ(یی چینگ، ای چینگ) می‌پردازد و به عنوان یکی از کتاب‌های اصلی این مکتب به حساب می‌آید. همچنین نقل قولی از کنفسیوس در مورد ای جینگ مشهور است که اهمیت یادگیری مفاهیم ای جینگ و استفاده از آن در زندگی را نشان می‌دهد:

«اگر چندسال بر زندگی من افزوده می‌شد، من پنجاه سال آن را به مطلعه «یی‌چینگ» اختصاص می‌دادم، و بدین ترتیب ممکن بود از ارتکاب اشتباهات فاحش خودداری کنم.»

کنفسیوس

تای چی، فنگ شویی و ای جینگ

هنر رزمی «تای چی» که بر اساس ۱۳ الگوی اصلی شکل گرفته که ۸ حرکت آن از ۸ سه‌خطی ای جینگ(یی چینگ، ای چینگ) و ۵ تای دیگر از عناصر پنجگانه‌ی آن (چوب (گیاه)، آتش، خاک، فلز، آب) گرفته شده
«چی گونگ» نیز مانند تای چی به کار روی نیروی چی می‌پردازد ولی با هدف ایجاد سلامتی روحی، روانی و جسمانی که بخشی از طب سنتی چینی به حساب می‌آید.
«فنگ شویی» نیز که از علوم کهن چینی به حساب می‌آید به معنای «باد و آب» است و به بیان ساده، سیستمی از قوانین برای نظم دادن به فضای پیرامون با محوریت جریان انرژی و با هدف ایجاد هماهنگی است. اصول فنگ شویی نیز مثل تای چی برگرفته از اصول ای جینگ، سه‌خطی‌های آن و پنج عنصر است.

ای جینگ و خردمندان معاصر غربی از جمله لایبنیتس، کارل یونگ و هرمان هسه

این کتاب بر بسیاری از بزرگان معاصر غربی تأثیر گذار بوده که از آن میان می‌توان به فیلسوف، منطق‌دان، ریاضی‌دان، فیزیک‌دان، حقوق‌دان، تاریخ‌دان و دیپلمات آلمانی، گوتفرید ویلهلم لایبنیتس (۱۷۱۶–۱۶۴۶ ) و پدر روانشناسی تحلیلی کارل گوستاو یونگ(۱۹۶۱–۱۸۷۵ ) اشاره کرد.

لایبنیتس و ای جینگ

لایبنیتس بنیان‌گذار دستگاه اعداد دودویی، محاسبات دیفرانسیل و انتگرال است و نقش بسیاری در پیشرفت‌های بشری داشته. او که از ای جینگ(یی چینگ، ای چینگ) استفاده می‌کرده دستگاه اعداد دودویی که بنیان علوم کامپیوتر به حساب می‌آید را با استفاده از ای جینگ کشف می‌کند(یا اکتشافش را کامل می‌کند)(دانلود «لایبنیتس و چین» - انتشارات دانشگاه کمبریج) .
او اولین تفسیر اروپایی دا در سال ۱۷۰۳ بر ای جینگ(یی چینگ، ای چینگ) می‌نویسد و استدلال می‌کند که این نوشته‌ها اثباتی بر درستی جهانی بودن سیستم دو دویی و یگانگی(توحید و یگانه بودن خداوند) است، زیرا خطوط شکسته، صفر یا «نیستی»، نمی‌توانند به خطوط کامل، یک یا «یکتایی»، بدون پا در میانی خداوند ممکن نیست...(ویکیپدیای انگلیسی - اروپای آگاه)

کارل یونگ و ای جینگ

همچنین کارل یونگ حدود ۳۰ سال با ای جینگ ارتباط داشته و در مشاوره‌هایش از آن استفاده می‌کرده است. او نیز مفهوم همزمانی‌ها (syncronicity) را به واسطه‌ی ارتباط و استفاده از ای جینگ(یی چینگ، ای چینگ) ارائه می‌دهد.

هرمان هسه و ای جینگ

هرمان هسه نیز در اهمیت ای جینگ(یی چینگ، ای چینگ) و تأثیر آموزه‌های این کتاب اینگونه می‌گوید:

من بیش‌تر از خرد چین الهام گرفته‌ام، تا از «اوپانیشاد»های «ودانتا»، «ای جینگ» می‌تواند زندگی را دگرگون کند.

هرمان هسه

ای جینگ و مفاهیم مشترک با آیین هندو و یوگا

در مکاتب هندی نیز «برهمن» با توضیحاتی معرفی شده که ما را به یاد توضیحات امام علی در مورد خدا، و توضیحات لائودزو در مورد دائو می‌اندازد که در زمان مناسب به توضیح آن خواهیم پرداخت.

تأثیر استفاده از ای جینگ(یی چینگ، ای چینگ) در زندگی

استفاده‌ی روزمره و متداول از ای جینگ کمک می‌کند با نگاه درست و عاقلانه در زندگی آشنا شویم و کم کم نگاه درست به هر وضعیت درونی و بیرونی را بیاموزیم.
در واقع موارد بسیار نادری هست که ای جینگ مستقیماً توصیه می‌کند کاری را انجام دهید یا از آن پرهیز کنید.
ای جینگ یک مشاور است که به ما کمک می‌کند وضعیت درونی و بیرونی را واکاوی کنیم تا دید دقیق، روشن و همه جانبه‌ای از آنچه در جریان است پیدا کنیم، و ببینیم ادامه دادن با چنین نیت، فکر و رفتاری باعث می‌شود در چه مسیری قدم برداریم، و با ادامه دادن در آن مسیر به کجا خواهیم رسید.
سپس از آنها استفاده کنیم تا شناخت بهتری از خود و زندگی پیدا کنیم و تصمیماتی عاقلانه(هماهنگ) بگیریم.