واکاوی و توضیح:
ریشهشناسی و مفهوم کلیدی:
واژه «Song» در چینی به معنای اختلاف، دادخواهی، یا بردن یک اختلاف به پیشگاه قانون است. در بعد درونی، این به معنای "کشمکش درونی" یا "محاکمهی نفس" است؛ جایی که خرد بر ضد تمایلات نفسانی و عادات کهنه اقامه دعوا میکند. بعد بیرونی آن نیز تجلی چنین کشمکش و محاکمهای است. با اینکه این وضعیت خوشایند نیست، اما مرحلهای ضروری برای پاکسازی و ورود به سطوح بالاتر است. بدون شناسایی و روبرو شدن این تمایلات کهنهی درونی، رشد امکانپذیر نیست.
ساختارشناسی و نمادها:
ساختار این ششخطی، آسمان (☰) در بالا و آب (☵) در پایین است.
- آسمان (در بالا): نماد خرد ناب، آگاهی روشن و پاک، عدالت و ارادهی متعالی است که به سوی روشنایی و تعالی گرایش دارد.
- آب (در پایین): نماد خواستههای نفسانی، عادات کهنه ، هیجانات و تمایلات رو به پایین است.
این دو نیرو در جهت مخالف یکدیگر حرکت میکنند؛ نیمی از وجود فرد خواهان روشنایی و بالا رفتن است (آسمان)؛ نیمی دیگر، خواهان فرو رفتن در عادات بد، افکار نامناسب و باورهای ناکارآمدی است که او را زمینگیر کردهاند (آب).
نمونههای عرفانی:
همچو مجنوناند و چون ناقهش یقین / میکشد آن پیش و این واپس به کین
میل مجنون پیش آن لیلی روان (آسمان) / میل ناقه پس پی کره دوان (آب، زمین)...
کشمکش میان این دو، مسئلهی اصلی رهرو است.
ویژگیهای روانی-عملکردی و راه حل:
فرد در این وضعیت، هوشیارانه با عادتهای نامناسب، باورهای غلط و رفتارهای نادرست (در درون یا بیرون) روبرو میشود و یک "اختلاف حقیقی" شکل میگیرد. در این حال، فرد ارادهای استوار دارد و میتواند در میان مشکلات با حفظ بینش درست و تعادل درونی، صادقانه ادامه دهد.
- هوشیاری مداوم، قاطعیت خردمندانه و یا رها کردن کشمکش: رویارویی با اختلافات، نیازمند ذهنی هوشیار و بدون سردرگمی است. از نظر درونی، این یعنی "پایان دادن به هر فکر نامناسب در همان ابتدای کار" این عمل، تجلی "آسمان در بالای آب" است. در بیرون نیز بهترین و آرمانیترین حالت در کشمکش، برخورد آگاهانه، قاطع و به جا از سوی فردی با قدرت و جایگاه مناسب است. البته این محکمی، سرسختی خشک و نامعقول نیست، بلکه ریشه در عقل و خرد دارد که طبیعتاً مورد پذیرش قرار میگیرد.
- با این حال، توصیهی اصلی این است که از ادامه دادن به کشمکش و ادامه دار شدن آن جداً پرهیز کنید. ادامه دار شدن آن نشان از عدم جایگاه قدرتمند خرد در درون یا در وضعیت بیرونی دارد که نشان میدهد امکان حل کردن مسئله با اقامهی دعوا ممکن نیست.
معرفی، سنجش، تصویر و خطوط بر اساس توضیحات ریچارد ویلهلم
سه خطی بالایی که تصویرش آسمان است، حرکتی رو به بالا دارد. در حالی که سه خطی پایینی آب است و حرکتی رو به پایین دارد. این دور شدن ایدهی کشمکش را ایجاد میکند.
ویژگی بالایی قدرت و ویژگی پایینی خطر و حیله گری است. وقتی قدرتی در مقابل مکر و حیله بایستد، کشمکش به وجود میآید.
حالت سوم کشمکش بر اساس شخصیت است؛ ترکیب حیلهگری درونی با اهداف مشخص بیرونی. کسی که چنین باشد قطعاً دردسر آفرین است.
از «ونوانگ (شاه ون)» نگارندهی ایجینگ (~سدهی نه تا یازدهم پیش از میلاد)
کشمکش. با آنکه صادق و پاکدل هستید با مخالفت و راهبند روبرو شدهاید. درنگی محتاطانه در میان راه خوشاقبالی به بار میآورد. پیش بردن (بحثها و مخالفتها) تا پایانِ (تلخش) بداقبالی به بار میآورد. دیدن مرد بزرگ برای فرد هماهنگ و سودمند است. عبور از رودخانهی بزرگ برای فرد هماهنگ و سودمند نیست.
-----
اویی چیشو: مشاجره؛ حقیقت مسدود شده است. احتیاط درونی به نتایج خوبی منجر میشود، اما پایان یافتن به این شکل ناگوار است(بد اقبالی). دیدار انسان بزرگ سودمند است. عبور از رودخانه بزرگ سودمند نیست.
کشمکش وقتی ایجاد میشود که فرد حس کند حق با او است و به مخالفت بپردازد. اگر حق با او نباشد، این مخالفت و مقابله کشمکش نیست، بلکه حیلهگری و تجاوز به حقوق دیگران است.
اگر در میان کشمکش گیر افتادهاید، تنها راه نجات شما شفافیت ذهنی و قوی بودن درونی است، تا همواره آمادهی حریفان خود در میان راه باشید.
حتی اگر حق با شما باشد پیش بردن این کشمکش تا پایان تلخش تأثیر بدی بر شما خواهد داشت؛ چون با این کار دشمنی را ماندگار میکنید.
دیدن کسی که میتواند این کشمکش را به طور دوستانه یا منصفانه حل و فصل کند بسیار مهم است.
در این دوران عبور از رودخانهی بزرگ که به معنای انجام کارهای بزرگ، سخت و پر مخاطره است مناسب نیست و باید از آن بپرهیزید.
کشمکش درونی نیز قدرتتان را کاهش میدهد و نمیتوانید بر خطرها پیروز شوید.
منسوب به «کنفسیوس» (~سدهی ششم تا پنجم پیش از میلاد)
آسمان و آب در مسیر مخالف هم میروند:
نگارهی کشمکش.
بنابراین انسان برتر در هر داد و ستدی بادقتْ شروع کار را در نظر میگیرد.
-----
اویی چیشو: آسمان و آب در جهت مخالف حرکت میکنند—مشاجره. وقتی رهبران کاری انجام میدهند، برای شروع برنامهریزی میکنند.
تصویر این ششخطی نشان میدهد که دلیل کشمکش، داشتن تمایلات مخالف است.
وقتی این تمایلات آشکار شوند، دوری از کشمکش ممکن نیست.
برای پرهیز از کشمکش، همه چیز باید در همان ابتداییترین جای ممکن بررسی شود.
اگر حقوق و وظایف به درستی مشخص شوند، یا اینکه در گروه و سازمان، روحیهی افراد هماهنگ باشد، کشمکشهایی که ممکن است پیش بیاید از ریشه و همان ابتدا حذف میشود.
گفتارهای شش خطی 6